Będą kolejne zmiany w przepisach o zwolnieniu ze składek ZUS. Oprócz limitu przychodowego, nowa ustawa wprowadza również limit dochodowy.
Przypomnijmy, że od początku kwietnia, osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą korzystać z rozwiązań pomocowych uchwalonych w ramach tzw. tarczy antykryzysowej.
Rozwiązaniem, z którego do tej pory skorzystała największa liczba przedsiębiorców, okazało się zwolnienie ze składek ZUS na okres 3 miesięcy, tj. zwolnienie od marca do maja 2020 roku.
Przepisy dotyczące zwolnienia z ZUS szybko okazały się być jednak niewystarczające, dlatego w trakcie ostatniego miesiąca ustawa o tarczy antykryzysowej została znowelizowana do tzw. tarczy 2.0. Pierwsza nowelizacja ustawy rozszerzyła krąg przedsiębiorców uprawnionych do zwolnienia z ZUS.
Od 18 kwietnia ze zwolnienia mogą zatem korzystać również Ci przedsiębiorcy, którzy działalność rozpoczęli po 1 lutego 2020 roku (ale nie później niż 30 marca 2020 roku).
Ponadto, częściowe zwolnienie ze składek ZUS uzyskali również przedsiębiorcy zatrudniający więcej niż 9 pracowników, a składki już zapłacone zostały im, na mocy nowych przepisów, zwrócone. Zmiany wprowadzone pierwszą nowelizacją tarczy antykryzysowej, szczegółowo opisywaliśmy na tej stronie.
Zwolnienie z ZUS z limitem dochodowym
Pierwsza nowelizacja tarczy antykryzysowej nie rozwiązała jednak najczęściej podnoszonego problemu, a mianowicie wykluczenia ze zwolnienia składkowego niektórych grup przedsiębiorców.
Przepisy dotyczące zwolnienia ze składek ZUS wprowadziły bowiem kryterium przychodowe dla osób samozatrudnionych. Zgodnie z tym kryterium, przedsiębiorca niezatrudniający żadnych pracowników, może skorzystać ze zwolnienia składkowego jedynie wówczas, gdy jego przychody, osiągnięte w pierwszym miesiącu objętym wnioskiem, nie przekroczyły kwoty 15 681 zł.
Wprowadzenie takiej zasady, w praktyce uniemożliwiło skorzystanie ze zwolnienia większości osób zajmujących się drobnym handlem. W branży handlowej bowiem stosunkowo niski dochód zazwyczaj przekłada się na wysoki przychód. I to właśnie ten wysoki przychód, traktowany jako główne kryterium, uniemożliwił skorzystanie ze zwolnienia ze składek dziesiątkom tysięcy przedsiębiorców.
Uchwalona właśnie druga nowelizacja tarczy antykryzysowej (zwana tarczą 3.0) ma w dużej mierze zlikwidować to legislacyjne niedociągnięcie. Nowe przepisy zakładają bowiem, iż zwolnieniem z ZUS zostaną objęci również Ci samozatrudnieni, których przychody przekraczają kwotę 15 681 zł. W przypadku takich osób, spełniony musi zostać jednak również dodatkowy warunek. Zwolnienie z ZUS przysługiwać będzie bowiem tylko wtedy, gdy miesięczny dochód przedsiębiorcy nie przekroczył 7 tys. zł.
Co istotne, limit przychodowy oraz limit dochodowy obliczane będą dla dwóch różnych okresów. Limit przychodowy w kwocie 15 681 zł stosuje się bowiem dla pierwszego miesiąca, za który składany jest wniosek. Jeśli zatem wniosek o zwolnienie ze składek ZUS składamy za okres marzec-maj, to limit stosujemy do przychodów z marca. Jeśli zaś wniosek dotyczy okresu kwiecień-maj, to limit ma zastosowanie do przychodów z kwietnia. Z kolei wprowadzony nowymi przepisami limit dochodowy w kwocie 7000 zł będzie odnosił się zawsze do dochodu uzyskanego w miesiącu lutym 2020 roku - niezależnie od tego, kiedy i za jaki okres złożymy wniosek o zwolnienie ze składek ZUS.
Co ważne, osoby które uzyskają prawo do zwolnienia na podstawie nowych przepisów, zostaną zwolnione ze składek ZUS jedynie za dwa miesiące, tj. za kwiecień i maj 2020 roku. Osoby takie nie będą mogły zatem wnioskować o zwolnienie składkowe za miesiąc marzec.
Zwolnienie z ZUS a ulga na start
Nowe przepisy rozszerzają zwolnienie z ZUS również na osoby korzystające z tzw. ulgi na start.
Przypomnijmy, że osoby zakładające nową działalność gospodarczą, mają prawo do zwolnienia ze składek ZUS przez okres pierwszych 6 miesięcy prowadzenia firmy. Szczegóły tego zwolnienia opisywaliśmy tutaj.
Zwolnienie to dotyczy jednak tylko składek na ubezpieczenie społeczne. Osoby korzystające z ulgi na start opłacają jednak co miesiąc pełną składkę zdrowotną.
Specyficzna konstrukcja przepisów tarczy antykryzysowej spowodowała, iż osoby korzystające z ulgi na start, zostały wykluczone ze zwolnienia składkowego w ramach pomocy antykryzysowej. Doszło zatem do absurdalnej sytuacji, w której pełne zwolnienie ze składek ZUS (w tym również ze składki zdrowotnej) przysługiwało większości "starych" przedsiębiorców (obniżka składek z 1431 zł do 0 zł), natomiast nie przysługiwało przedsiębiorcom "nowym", którzy wciąż zobowiązani byli do opłacania 362 zł składki zdrowotnej.
Druga nowelizacja tarczy antykryzysowej zmienia także i to niedociągnięcie. Nowe przepisy zwalniają bowiem z opłacania składki zdrowotnej również osoby korzystające z ulgi na start.
Co istotne, przy ustalaniu prawa do zwolnienia w przypadku nowych przedsiębiorców, zastosowanie będą miały te same zasady dotyczące limitu przychodowego i limitu dochodowego, które opisywaliśmy powyżej. Przedsiębiorca korzystający z ulgi na start, zwolniony będzie zatem z opłacania składki zdrowotnej w przypadku gdy:
- jego przychód w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek, nie przekroczył kwoty 15 681 zł albo gdy
- jego przychód w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek, przekroczył kwotę 15 681 zł, a jego dochód w lutym 2020 roku nie przekroczył kwoty 7000 zł.
Co ważne, również i w tym przypadku zwolnienie przysługiwać będzie jedynie za dwa miesiące, tj. za kwiecień i maj 2020 roku.
Nowe przepisy zostały już uchwalone przez Sejm i czekają na rozpatrzenie w Senacie. Jeśli Senat nie zgłosi do nich poprawek, ustawa prawdopodobnie jeszcze w tym tygodniu zostanie przekazana do podpisu Prezydentowi i ogłoszona w Dzienniku Ustaw. Wejście nowych przepisów w życie skutkować będzie koniecznością wprowadzenia przez ZUS nowego wniosku o zwolnienie ze składek. Nowe wnioski będziemy na bieżąco publikować na naszych łamach.
