Ochrona zatrudnienia oraz zmniejszenie obciążeń i zachowanie płynności finansowej w firmach to główne cele pakietu regulacji, które składają się na Tarczę Antykryzysową. Regulacje te wchodzą w życie 1 kwietnia br. Wśród rozwiązań, które mają zapobiegać skutkom epidemii koronawirusa w Polsce, jest wsparcie realizowane przez ZUS.
1. Jeżeli nie miałem przychodu w lutym i w marcu, to czy mogę skorzystać ze zwolnienia z obowiązku opłacania składek od lutego do kwietnia?
W przepisach Tarczy Antykryzysowej przewiduje się zwolnienie ze składek za marzec, kwiecień i maj 2020 r. dla osoby prowadzącej pozarolniczą działalność, która opłaca składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne (w tym dobrowolne chorobowe), na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy), jeżeli:
- działalność była prowadzona przed 1 lutego 2020 r;
- przychód uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. 15 681 zł).
Zwolnienie udzielane jest na wniosek płatnika. Jeżeli więc złoży Pan wniosek o zwolnienie z opłacania składek za okres od marca do maja 2020 r., to będzie brany pod uwagę przychód za marzec 2020 r. Jeżeli przychód w marcu 2020 r. wynosił 0 zł, oznacza to, że jest mniejszy od kwoty 15 681 zł, a więc za okres od marca do maja 2020 r. będzie Pan zwolniony z opłacania należności z tytułu składek, o ile na dzień 31 grudnia 2019 r. nie znajdował się Pan w trudnej sytuacji finansowej.
Uwaga! Zwolnienie z opłacania należności z tytułu składek stanowi pomoc publiczną. Tym samym może być udzielona wyłącznie przedsiębiorcy, który na dzień 31 grudnia 2019 r. nie znajdował się w trudnej sytuacji w rozumieniu przepisów unijnych, ale który później, z powodu epidemii COVID-19, napotkał trudności lub znalazł się w trudnej sytuacji. Oznacza to m.in., że przedsiębiorca, który ubiega się o zwolnienie z opłacania należności z tytułu składek, nie spełniał 31 grudnia 2019 r. kryteriów do objęcia go postępowaniem upadłościowym, czyli nie powinien mieć opóźnień w płatnościach, które przekraczają trzy miesiące.
W związku z tym ZUS przyjął, że ze zwolnienia z opłacania należności z tytułu składek, których dotyczy Tarcza Antykryzysowa, będą mogli skorzystać tylko ci przedsiębiorcy, którzy na dzień 31 grudnia 2019 r. nie zalegali z opłacaniem należności z tytułu składek za okres dłuższy niż 12 miesięcy.
Jeżeli przedsiębiorca na 31 grudnia 2019 r. miał zadłużenie za okres dłuższy niż 12 miesięcy, ale zawarł do tego dnia z ZUS umowę o rozłożenie należności z tytułu składek na raty i umowę tę realizuje, może być zwolniony z opłacania należności za okres od marca do maja 2020 r.
Gdyby nie opłacił Pan składki za luty 2020 r., to nie będzie ona objęta zwolnieniem. Może być za to objęta ulgą w postaci odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty. Taka ulga jest udzielana na wniosek płatnika. Od należności za luty 2020 r. nie będzie naliczana opłata prolongacyjna, zostaną natomiast naliczone odsetki za zwłokę na dzień złożenia wniosku o ulgę.
2 . Czy muszę zapłacić całą składkę za marzec, czy tylko jej część? Czy mogę liczyć na jej umorzenie?
W przepisach Tarczy Antykryzysowej przewiduje się zwolnienie ze składek za marzec, kwiecień i maj 2020 r. dla osoby prowadzącej pozarolniczą działalność, która opłaca składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne (w tym dobrowolne chorobowe), na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy), jeżeli:
- działalność była prowadzona przed 1 lutego 2020 r;
- przychód uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. 15 681 zł).
Zwolnieniem mogą być objęte tyko te składki, które nie zostały opłacone na dzień złożenia wniosku. Jeżeli za miesiąc marzec 2020 r. została opłacona część składki, to zwolnienie będzie obejmowało tylko tę część, która nie została opłacona. Należy jednak pamiętać, że dla osób, które deklarują podstawę wymiaru składek, zwolnieniu podlegają należności ustalone od obowiązującej dla nich najniższej podstawy wymiaru.
3. Jaka jest wysokość świadczenia postojowego dla zleceniobiorcy?
Świadczenie postojowe przysługuje gdy przychód z umowy był niższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obowiązującego na dzień złożenia wniosku (dla wniosków złożonych w kwietniu i maju 2020 r. kwota ta wynosi 15 595,74 zł);
Osoby, które pracują na podstawie umowy cywilnoprawnej, mogą liczyć na świadczenie postojowe:
- w wysokości 80% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r., tj. 2080 zł (2 600x80%=2080 zł), gdy wynagrodzenie z umowy zlecenia w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o świadczenie był równy bądź wyższy od 1300 zł i lub
– w kwocie, która wynika z umowy, gdy wynagrodzenie ujęte w jednej umowie lub kilku umowach zlecenia w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, wynosi mniej niż 50% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r., tj. do kwoty 1299,99 zł.
4. Prowadzę działalność i płacę z tego tytułu jedynie składkę zdrowotną, ponieważ mam także umowę o pracę. Czy przysługuje mi świadczenie postojowe?
Niestety nie. Uprawniony do świadczenia postojowego nie może mieć innego tytułu ubezpieczenia – w tym przypadku tym innym tytułem jest umowa o pracę.
5. Czy mogę skorzystać ze świadczenia postojowego, jeśli korzystam z Ulgi na start (z preferencyjnych składek)?
Tak. O przyznaniu świadczenia postojowego decydują inne warunki.
6. Jeśli osoba prowadząca własną działalność złożyła już wniosek o odroczenie płatności za luty, marzec i kwiecień, to czy może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku opłacenia składek za marzec-maj?
W takim przypadku wystarczy tylko złożenie wniosku o zwolnienie z opłacania należności z tytułu składek. ZUS będzie przyjmował to, co jest korzystniejsze dla klienta. Jeśli więc należności nie zostały zapłacone, wniosek o odroczenie uwzględnimy tylko w stosunku do należności za luty 2020 r. Od należności za ten miesiąc nie będzie naliczona opłata prolongacyjna.
7. Jak ustalać liczbę ubezpieczonych dla mikroprzedsiębiorcy? Jeśli ma się dwóch pracowników zatrudnionych na pół etatu, to czy można potraktować ich jako jednego pracownika?
W przypadku zwolnienia z opłacania należności z tytułu składek nie bierze się pod uwagę definicji mikroprzedsiębiorcy. Warunkiem jest, aby na dzień 29 lutego 2020 r. do ubezpieczeń społecznych płatnik zgłosił mniej niż 10 ubezpieczonych i aby był zgłoszony jako płatnik składek przed 1 lutego 2020 r. Nie ma w tym przypadku znaczenia wymiar czasu pracy, każdy zgłoszony pracownik jest uwzględniany w liczbie ubezpieczonych.
8. Czy wysokość dochodów za okres marzec–maj ma wpływ na zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek za marzec–maj?
Warunek wysokości przychodu (a nie dochodu) ma znaczenie wyłącznie dla osób prowadzących działalność gospodarczą opłacających składki na własne ubezpieczenie. Jeżeli zwolnienie ma dotyczyć składek za okres od marca do maja 2020 r., to uwzględnia się przychód osiągnięty w marcu 2020 r. Przychód uzyskany w marcu nie może być wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce
narodowej w 2020 r. (tj. 15 681 zł).
Zwolnienie udzielane jest na wniosek płatnika.
9. Czy z Tarczy Antykryzysowej mogą skorzystać tylko przedsiębiorcy?
Tarcza Antykryzysowa daje prawo do
1) świadczenia postojowego dla osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób wykonujących umowy cywilnoprawne
2) zwolnienia z opłacania składek za marzec, kwiecień i maj 2020 r. przez:
- osoby opłacające składki na własne ubezpieczenia, którzy prowadzili działalność przed 1 lutego 2020 r. i ich przychód uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. 15 681 zł),
- duchownych,
- płatników, którzy na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 osób i byli płatnikami przed 1 lutego 2020 r.; ulgi w postaci odroczenia terminu płatności albo rozłożenia na raty należności od stycznia 2020 r. bez opłaty prolongacyjnej – dla wszystkich płatników.
10. Co z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, jeśli złożę wniosek o zwolnienie z opłacania składek? Czy zwolnienie z opłacania składek przerwie bieg terminu podlegania temu ubezpieczeniu?
Osoby podlegające dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w dniu 1 lutego 2020 r. zachowują prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa mimo zwolnienia z opłacania składek za marzec, kwiecień i maj 2020 r.
Źródło: www.zus.pl